Artykuły branżowe

Narodowy Fundusz Zdrowia manipuluje wartością ryczałtu PSZ m.in. poprzez zmianę ceny za punkt. W ostatnim czasie stał się to sposób na pokrycie części kosztów wzrostu płacy minimalnej w służbie zdrowia, kiedy cena za pkt w ryczałcie najpierw wzrosła od lipca br. ze 1,21 zł do 1,59 zł a od sierpnia 2022 r. do 1,62 zł (od stycznia do marca br. obowiązywała cena za pkt 1,16 zł).

Wartość świadczeń

Poza znacznym zwiększeniem przychodu zmiana wyceny punktu w ryczałcie od lipca br. stwarza jednocześnie dla Szpitali dotąd trudno dostrzegalne ryzyko błędu w określeniu odsetka wykonania ryczałtu. Pojawia się ono kiedy Szpital w obliczeniach posługuje się wartością świadczeń wyrażoną w złotych, zróżnicowaną ze względu na ceny obowiązujące w poszczególnych miesiącach, podczas gdy NFZ do ustalenia kwoty zwiększenia ryczałtu stosuje średnią cenę punktu, ważoną liczbą miesięcy w okresie rozliczeniowym, w jakich obowiązywały poszczególne ceny.

Jeżeli więc Szpital od lipca br. będzie obliczał wartość świadczeń w ryczałcie na podstawie ceny 1,59 zł, a od sierpnia 1,62 zł podczas gdy NFZ dokonał zwiększenia ryczałtu, przeliczając całą kwotę ryczałtu w br. po cenie 1,40 zł, stanowiącej średnią ważoną z cen obowiązujących w 2022 r. [obliczoną w następujący sposób: (3x1,16+3x1,21+1,59 + 5x1,62)/12 = 1,40)], to okazałoby się, że jego poziom wykonania ryczałtu będzie wyższy od obliczonego przez NFZ, przez co Szpital przedwcześnie świętowałby osiągnięcie progu realizacji 98% wartości limitu.

Zatem zarządzający Szpitalem, chcąc posługiwać się kwotami przy procentowej ocenie wypełnienia umowy muszą pamiętać o stosowaniu średniej ważonej ceny, obowiązującej w okresie rozliczeniowym, w odniesieniu do wszystkich świadczeń, udzielonych w ramach tego okresu.

Należy również zauważyć, że zgodnie z rozporządzeniem MZ w sprawie sposobu ustalenia ryczałtu (Dz.U. 2022 poz. 1653 z późn. zm.) NFZ, ustalając poziom wykonania ryczałtu posługuje się liczbą zrealizowanych punktów, a zmiany ceny i wyliczanie ich średniej ważonej służy mu niemal wyłącznie do określenia globalnej kwoty ryczałtu dla okresu rozliczeniowego* (wartość świadczenia w ryczałcie ustalona w komunikacie sprawozdawczym do NFZ wynosi 0 zł). Niezależnie więc od tego jakimi cenami w poszczególnych miesiącach Szpital będzie się posługiwał to jeżeli odwoła się ostatecznie do obliczeń, wykonanych na podstawie liczby punktów to okażą się one zgodne z metodologią Płatnika.

*Wyjątek stanowią świadczenia w ryczałcie, których wartość określana jest na podstawie faktury lub innej specyfikacji kosztowej, kiedy NFZ do ustalenia krotności takiego świadczenia zaleca stosować cenę obowiązującą w miesiącu wypisu, a nie średnią ważoną cenę z całego okresu rozliczeniowego.

Wartość ryczałtu

Jak pokazuje przykład kilku placówek w stosowaniu w rachunkach liczby punktów zamiast kwoty również można popełnić błąd, polegający na wyznaczeniu nieprawidłowego limitu.

Chodzi o sytuacje kiedy Szpitale ustalały liczbę punktów ryczałtowych do wypracowania, dzieląc miesięczną kwotę limitu przyznaną przez Płatnika przez cenę, obowiązującą w danym miesiącu, co w świetle wyżej przedstawionych wyjaśnień jest oczywiście niepoprawne.

Niezależnie więc od tego czy Szpital w kontekście wypracowania ryczałtu będzie posługiwał się kwotą, uwzględniającą średnią ważoną cenę za punkt czy też liczbą punktów, zalecamy by podstawą do ustalenia prawidłowego limitu ryczałtowego stanowiły dane, wskazane w piśmie NFZ z tzw. składowymi ryczałtu, wysyłanym Szpitalom każdorazowo po przeliczeniu kwoty ryczałtu. Niestety NFZ nie posługuje się ustandaryzowanym szablonem takiego dokumentu, a w niektórych województwach informacje o elementach składających się na ryczałt są dosyć enigmatyczne (niepełne lub bez objaśnienia symboli).

Ważne jest więc by upewnić się, że odwołujecie się Państwo do prawidłowej liczby punktów, którą Płatnik weźmie pod uwagę, sprawdzając czy Szpital zrealizował swój plan. Liczba ta w piśmie NFZ oznaczona jest symbolem ze wzoru na określenie wartości ryczałtu „Jl,i+1” i stanowi 100% punktów do wypracowania w ryczałcie.

Poza faktem, że wartość ta jest odporna na zmiany cen w trakcie okresu rozliczeniowego to uchroni Szpital także przed błędnym uwzględnieniem w limicie ryczałtu tzw. premii, przyznawanej za posiadanie odpowiednich certyfikatów lub wzrost średniej wartości hospitalizacji w ryczałcie, której płatnik nie bierze pod uwagę, badając odsetek wykonania kontraktu ryczałtowego, a którą Szpitale często niepotrzebnie podnoszą sobie poprzeczkę do przeskoczenia.

Z kolei by wyznaczyć prawidłowy limit ryczałtu wyrażony w złotówkach należy przemnożyć liczbę opisaną symbolem Jl,i+1 (100 % punktów do wypracowania bez premii) przez średnią ważoną ceną za pkt, obowiązującą w okresie rozliczeniowym. W celu sprawdzenia, jaki odsetek kwoty umowy został przez Szpital skonsumowany, jak już to zaznaczyliśmy należy wyznaczyć kwotę realizacji świadczeń jako iloczyn wypracowanych pkt (suma taryf świadczeń) i średniej ważonej ceny za punkt w ryczałcie w okresie rozliczeniowym.

Monitor Realizacji Kontraktów

Najprostszym sposobem by uniknąć interpretacyjnych pomyłek często zmieniających się przepisów, które mogą skutkować utratą części wartości umowy w przyszłym okresie rozliczeniowym jest uruchomienie naszego Monitora Realizacji Kontraktów, który na bieżąco sprawdza poziom wykonania wszystkich umów z NFZ w tym umowy ryczałtowej oraz m.in.:

• Sprawdza czy Szpital rozdzielił prawidłową kwotę limitu na Oddziały,
• Prezentuje brakujące kwoty realizacji lub nadwykonania, określając o ile tygodniowo więcej pacjentów musi przyjąć każdy z Oddziałów, realizujących ryczałt by wykonać przydzielony przez zarząd Szpitala limit,
• Pokazuje odsetek wykonania ryczałtu na dziś i kalkuluje wykonanie na koniec okresu rozliczeniowego z uwzględnieniem aktualnych trendów realizacji,
• Dla szpitali III stopnia oraz ogólnopolskich bada poziom wzrostu/spadku średniej wartości hospitalizacji w ryczałcie, określając skutek finansowy naliczenia współczynników dla przyszłego okresu rozliczeniowego,
• Dodatkowo określa liczbę świadczeń, które należy jeszcze wykonać by w przyszłym okresie móc rozliczać je za większa kwotę, uwzględniającą współczynnik korygując

Nasz zespół czuwa nad zmieniającym się stanem prawnym, a wątpliwości interpretacyjne wyjaśnia u źródła więc Szpitale korzystające z naszego Monitora Realizacji Kontraktów nie tylko każdego dnia doskonale wiedzą ile ryczałtu już wykonały, a ile pracy jeszcze przed nimi, ale mają też pewność, że metodologia obliczeń SGA odpowiada tej stosowanej przez NFZ.

Poniżej prezentujemy fragment Monitora Realizacji Kontraktów i zachęcamy do kontaktu w celu omówienia szczegółów.
tel. 81 458 33 10
Adres e-mail
sga@sga.waw.pl